Wikileaks về Biển Đông: Điện Mật Sứ quán Mỹ tại Indonesia: Áp lực của Trung Quốc đối với những công ty dầu khí tại Biển Đông

TrungQuốc có vẻ tự tin hơn trongcạnh tranh nhằmthếchân Mỹ, Anhtrongcácliêndoanhdầukhí ở BiểnĐông. Với lợithế đượchậuthuẫnđầutưvốncủachínhphủ, doanhnghiệpTQđang trởthànhđốithủđánggờmtronglĩnhvựckhaithácnănglượngtạikhuvực.  

(Các lô khai thác dầu khí tại khu vực biển Natuna)

Xuấtxứ: ĐạisứquánMỹtại Jakarta (Indonesia)

Thờigianphátđiện: Thứnăm, ngày 28/02/2008: 06h13 UTC 

Thờigiancôngbố: Thứnăm, ngày 01/09/2011: 23h24 UTC

Phânloại: ĐiệnMật

(1).Indonesia khôngphảilàmộtbênxungđộttrongcáckhuvựccótậptrungtranhchấptạibiểnĐông, (thảoluậntrongđiệnriêng). HọkhôngcónhữngmỏdầulớnnhấttạiBiểnĐông. Theo Chínhphủ Indonesia ( Government Of Indonesia – GOI ) vàcácnhàthầucôngnghiệp, Lôhợpđồngkhaithácchung (PSC) D-Alpha tạivùngbiểnNatunacóchứamộtlượngkhí gas ướctínhtới 46 tỷmétkhốicóthểkhaithácthươngmại. NhàCổđông ExxonMobil (EM) củaliêndoanh PSC hiệnđanggặpbếtắctrongđàmphánvớichínhphủ Indonesia vềcácđiềukhoảnvàđiềukiệnnhằmgiahạnhợpđồngcholiêndoanh PSC.Mộtvàihãng, trongđócóPetroChinacủaTrungQuốcđãyêucầuchínhphủ Indonesiaxemliệunhữngbếtắctrongđàmphánvới EM cóchohọmộtcơhộimởđểthamgiavàodựánnày. Nhữngngườiliênlạccủa EM nóivớichúngtôirằng, cáchhànhxửcủaPetroChinalàphùhợpvớitínhthựcdụngthôngthườngcủangànhcôngnghiệp.

(2).KhôngcótồntạinhữngtranhchấpvềranhgiớicủaNatuna:Lôkhaithác D-Alpha tạibiểnNatunanằmtrêntuyếnphângiớicắmmốchànghảivới Malaysia. Haiquốcgiađãđồng ý chiađườngranhgiớihànghảicủahọnăm 1972.Trongnăm 2003, Việt Nam và Indonesia cũngđãkýmộtnghịquyếttrênđườnghảigiớicótranhchấptạibiểnNatuna.Kểquảlà, Indonesia lấylạilôcũ VAMEX 08/97 vàViệt Nam giữlạilôsố 7.

(3).TrungQuốcquantâmtớiNatuna: Theo nhữngngườiliênlạctạiExxonMobilcủachúngta, kểtừkhichínhphủ IndonesiatuyênbốcânnhắcviệclấylạihợpđồngkhaithácchungLô D-Alpha tạiNatunatừ EM hồiđầunăm nay, nhiềucôngtynănglượngđãbắtđầuđưarayêucầutheođuổiviệckhaitháclônày. Theo nhàquảnlýhàngđầucủa EM-Indonesia, chỉcóbacôngtylà EM, Total và Shell cócácbáocáotàichính, côngnghệchuyênmônvàđộingũkỹsưlànhnghềchothấyhọcóthểđưađượckhí gas từNatunatớithịtrường. Tuynhiên,mộtvàicôngtynhỏhơn, trongđóbaogồmcảcôngtyPetroChinacủaTrungQuốc, đãđềnghịvớichínhphủ Indonesiavềviệchọcósựquantâmvớilôkhaithácnày. NgườiliênlạctạiExxonMoblecũngnóivớichúngtôirằng, dùsao, đócũnglànhữnghànhđộngthựcdụngcôngnghiệptheotiêuchuẩnđượcthựchiệntrướcnhữngthông tin vềcácvụđàmphánbếtắc. Họnóirằngkhôngthấynhữngcảntrở hay sựbấtthườngnàotrongnhữngyêucầucủacôngtyPetroChina. CôngtyExxonMobilcũngchưahềnhườngnhịn Shell, họchorằng Shell đãcónhữnghànhđộngthiếu tin cậykhitiếpcậntrựctiếpvớichínhphủ Indonesiabằngnhữngđềnghịpháttriểnthaythế chi tiết. ExxoMobilbuộctộichonhiềunhữngkhókhănhiện nay củahọlà do đềnghịkiacủa Shell gâyra, điềuđãkhiếnchoExxonMobilbịcắtmất3 tỷtrongbảnkếhoạchpháttriển 13 tỷ USDcủahọ. Nhữngngườiđiềuhànhcủa ExxonMobilnóivớichúngtôirằng, luậtsưcủahọđãgửithưcho Shell đềnghịdừngsựviệc (sease-and-desit) vàhọsẽcòncónhữngbiệnphápdânsựtiếptheo.

(4).Nhữngcốgắngđaphươnghiếm hoi:Liênquantớinhữngxungđộtđượcnhắctới qua đàmthoại, trongnăm 1991 Indonesia dãbắtđầumộtvòngnhữngcốgắngngoạigiaođaphươngnhằmtìmkiếmmộtgiảipháphòabìnhđốivớinhữngyêusáchgâyxungđộttạiBiểnĐông. Trongnăm 1992, Indonesia tiếptụccónhữngtácđộnghậutrườngđểnhằmđạtđượctuyênbốchung ASEAN-TrungQuốc, vănbảnkêugọicácbêncùngkiềmchếđốivớinhữngyêusáchlãnhthổtạiBiểnĐông. ÔngHasjimDjalal, luậtgiahànghảihàngđầucủachínhphủ Indonesia, ôngcũnglàngườisánglậpcủanhómcốvấn Dino DjalalchoTổngthống Indonesia đãtổchứcmộtloạtcáccuộchộithảođaphươngnăm 1996 đểtìmkiếmmộtgiảiphápđộtpháchonhữnghợptácpháttriểnchungtạiBiểnĐông. Chínhphủhiện nay của Indonesia khôngcómộtquanđiểmchínhthứcđốivớinhữngyêusáchgâyxungđộttạiBiểnĐôngvàchưachorađượctuyênbốnàogầnđâyđốivớivấnđềtrên. Indonesia ủnghộgiảiquyếttấtcảcácdạngtranhchấpnhưvậytheokhuônkhổcủaTuybốchung ASEAN vềcáchứngxửcủacácbên (COC) tạiBiểnĐông./

NCBĐ/Nguồntríchdẫn:Wikileaks

(Theo Nghiên Cứu Biển Đông)