Internet ở Iran

Ngay trong năm 2011, thế giới đã biết đến Internet có vai trò quan trọng trong thúc đẩy các phong trào dân chủ mạnh mẽ tại Trung Đông và Bắc Phi. Trước đó năm 2009, giới trẻ Iran với khả năng công nghệ kỹ thuật số đã trở thành động lực cho Cuộc cách mạng xanh diễn ra tại Iran.

Internet cũng chính là nhân tố giúp tăng đáng kể lực lượng bất đồng chính kiến bên trong lãnh thổ Iran trong mấy năm qua. Thông qua Internet, giới trẻ và các lực lượng bất đồng chính kiến tại Iran có thể trao đổi với thế giới bên ngoài và phối hợp hành động với nhau một cách thuận lợi, trên quy mô ngày càng lớn hơn. Do vậy, chính quyền Iran coi Internet tự do và không được kiểm soát chặt chẽ là một mối đe dọa lớn đối với sự sống còn của chế độ cầm quyền. Các nhà lãnh đạo Iran cũng quan ngại việc những người dân có được sức mạnh từ Internet tự do có thể sẽ nhanh chóng phá hoại các nền tảng cơ bản nhất trong sức mạnh của chế độ cầm quyền hiện nay.

Nhận thấy mối đe dọa nguy hiểm từ Internet tự do, thời gian qua chính quyền Iran đã tiến hành rất nhiều biện pháp kiểm soát việc sử dụng Internet của người dân Iran, đặc biệt là lực lượng bất đồng chính kiến. Trước các cuộc bầu cử hoặc các lễ kỷ niệm lớn của các lực lượng bất đồng chính kiến, Chính phủ Iran đã cho cắt tạm thời dịch vụ Internet.

Ngày 8-3-2012, lãnh đạo tối cao Iran Ali Khamenei đã chỉ định một Ủy ban cấp cao chuyên trách nhằm bảo vệ vững chắc những giá trị quốc gia và văn hóa của Iran khỏi những mối đe dọa từ Internet. Hiện nay, chính quyền Iran đang có kế hoạch áp dụng mô hình dịch vụ Internet được thiết kế đặc biệt để kiểm soát hoàn toàn đối với mọi dòng chảy thông tin trên lãnh thổ Iran.

Sự phối hợp tiến công Iran bằng Internet giữa Mỹ và Israel

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu từ lâu đã nhận thấy sức mạnh của Internet trong việc phá hoại chế độ cầm quyền Iran. Ngay từ tháng 12-2009, ông Benjamin đã nhấn mạnh trước Ủy ban Đối ngoại và Quốc phòng Israel rằng: “Việc sử dụng sức mạnh của Internet và Twitter để chống lại Chế độ Iran chính là một điều rất khủng khiếp mà Mỹ có thể làm” và xác định sẵn sàng phối hợp khi được yêu cầu. Trong khi đó, Quốc hội Mỹ cũng đã xem xét việc cung cấp 100 triệu USD để tăng cường tự do Internet tại các nước trong khu vực, đặc biệt là kêu gọi một sáng kiến đột phá nhằm thẳng vào Iran. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ngăn cản kế hoạch này vì cho rằng tình hình chưa thực sự cần thiết và cần phải xét đến trọng lượng rất lớn trong tiếng nói của một số cường quốc như Trung Quốc, Nga, Ấn Độ...

Thời gian gần đây, hàng trăm nghìn người Iran đã sử dụng các chương trình vượt tường lửa Internet để liên lạc với nhau, liên lạc với các cá nhân và tổ chức quốc tế, tổ chức các cuộc biểu tình phản đối ở khắp mọi khu vực trên lãnh thổ Iran. Các chương trình vượt tường lửa cho phép người sử dụng có thể kết nối với mạng lưới các nhà cung cấp nước ngoài với các địa chỉ IP thay đổi đến hàng trăm lần mỗi giờ. Các nội dung trao đổi được mã hóa tinh vi đến mức không thể phân biệt được với các giao dịch thương mại điện tử thông thường. Theo thống kê của các nhà cung cấp dịch vụ nước ngoài, trước thời điểm diễn ra các cuộc biểu tình đã có tới 200.000 người với hơn 100 triệu lần truy cập để vượt qua các mạng lưới kiểm duyệt và giám sát thông tin của chính phủ Iran.

Tuy nhiên, các chương trình vượt tường lửa này hiện vẫn chưa phát huy được sức mạnh thực sự trong hỗ trợ thông tin và liên lạc cho người Iran. Trước cuộc bầu cử năm 2009 tại Iran, việc số lượng truy cập quá lớn đã vượt quá khả năng phục vụ của các nhà cung cấp các chương trình vượt tường lửa, do đó khiến cho nhiều hệ thống bị tê liệt. Ngoài ra, để giải quyết thực trạng nhu cầu truy cập quá lớn, các nhà cung cấp đã phải hạn chế các giao thức cho phép người sử dụng truy cập thông qua điện thoại và các công cụ di động khác.

Trong chuyến thăm của Thủ tướng Israel tới Mỹ hồi tháng 3-2012, Tổng thống Obama đã yêu cầu Israel “đợi” để các biện pháp phi quân sự phát huy hiệu quả, đồng thời khẳng định “không có sự lựa chọn nào không được tính đến trong đối phó với Iran tại thời điểm hiện nay”. Chính vì vậy, chỉ cần không đến 20 triệu USD của Mỹ và vai trò tích cực của Israel, hệ thống tường lửa của Iran sẽ dẽ dàng bị vô hiệu hóa khi cần thiết.

Isreal xin đảm nhận vai trò đảm bảo cho giới trẻ Iran được giao tiếp qua Internet với nhau và với phần còn lại của thế giới một cách tự do và không phải sợ hãi. Khả năng của các nhà cung cấp các chương trình vượt tường lửa phải được tăng cường. Những bước đi này sẽ cho phép những người Iran có thể truy cập vào các trang mạng xã hội như You Tube, Twitter và Facebook giống như những người Mỹ và Israel. Thủ tướng Israel và các nhà lãnh đạo thế giới khác sẽ có được các cách thức tiếp xúc với đông đảo người Iran hơn mà không bị kiểm soát hoặc kiểm duyệt.

Các chuyên gia cho rằng, quá trình nêu trên sẽ giúp phát triển và liên kết chặt chẽ giữa các lực lượng đối lập, bất đồng chính kiến tại Iran - một trong các động lực quan trọng để đánh đổ chế độ cầm quyền Iran hiện nay. Mục tiêu là khiến cho chính quyền Iran bị bao vây bởi các lực lượng hoạt động dân chủ và đối lập ngay trên lãnh thổ Iran. Đó cũng sẽ là áp lực rất lớn ít nhất cũng khiến cho Iran phải từ bỏ tham vọng vũ khí hạt nhân.

Như vậy, với đề xuất của chuyên gia và cựu nghị sĩ Quốc hội Mỹ về việc sử dụng sức mạnh Internet để lật đổ chế độ cầm quyền tại Iran trong thời gian tới là một trong những biện pháp quan trọng, cùng với các biện pháp răn đe quân sự và trừng phạt kinh tế mà chính phủ Mỹ và Israel đang tiến hành hiện nay, họ hy vọng rằng sẽ lật đổ chế độ cầm quyền Iran ngay trong thời bình.

Tuy nhiên, hiệu quả của biện pháp này sẽ phụ thuộc rất lớn vào việc tăng cường khả năng của các nhà cung cấp các chương trình vượt tường lửa, vai trò tích cực của chính quyền Israel và sự đối phó của chính quyền Iran. Vì thế, câu trả lời khi nào Mỹ và Israel tấn công Iran bằng sức mạnh Internet vẫn còn đang ở phía trước.