Nhật Bản muốn quan điểm của mình về vấn đề tranh chấp lãnh hải được “phản ảnh một cách đúng đắn” trong các văn kiện sẽ được công bố vào tháng tới nhân cuộc họp Thượng đỉnh Đông Á ở Pnom Penh, Campuchia.
Phó Bí thư Nội các Nhật Bản Tsuyoshi Saito (trái) trong cuộc gặp Thủ tướng Hun Sen ngày 9/10 tại Pnom Penh
Phó Bí thư Nội các Nhật Bản Tsuyoshi Saito đang có chuyến công du 3 ngày tới Campuchia. Trong cuộc hội kiến đầu tiên với Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Hor Namhong, ông Tsuyoshi Saito đã nêu vấn đề tranh chấp lãnh hải tại vùng biển Hoa Đông và Biển Đông.
Phát Ngôn viên Bộ Ngoại giao Campuchia, Koy Kuong, không cho biết chi tiết cuộc hội đàm nhưng người ta biết rằng Nhật Bản muốn quan điểm của mình về vấn đề tranh chấp lãnh hải được “phản ảnh một cách đúng đắn” trong các văn kiện sẽ được công bố vào tháng tới nhân cuộc họp Thượng đỉnh Đông Á ở Pnom Penh. Trong những vấn đề tranh chấp có cả vụ quần đảo Senkaku hiện do Nhật Bản quản lý và Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.
Theo các nguồn tin thông thạo, hồi cuối tháng 7, qua các kênh ngoại giao, Nhật Bản đã lên tiếng bày tỏ sự bất mãn về tuyên bố của nước chủ nhà Campuchia tại hội nghị các Ngoại trưởng ASEAN.
Nhật Bản nói rằng những điểm chính trong các bản tuyên bố của Ngoại trưởng Nhật Koichiro Gemba cũng của những Ngoại trưởng khác tham dự hội nghị đã không được phản ánh trong các văn kiện, kể cả những văn kiện liên quan tới vấn để Biển Đông.
Campuchia cho rằng những văn kiện như vậy phải tóm lược quan điểm tổng quát của hội nghị thay vì kết hợp mọi điểm được nêu lên bởi các cá nhân nước thành viên tham dự hội nghị. Đặc biệt khi vấn đề này liên quan tới các cuộc tranh chấp song phương, theo đó nước thứ ba không nên theo bên nào.
Phát ngôn viên Koy Kuong nói Ngoại trưởng Hor Namhong cho ông Saito biết rằng “mọi phe liên quan trong vấn đề Hoa Đông và Biển Đông đều là bạn của Campuchia” và họ phải giải quyết những cuộc xung đột “một cách hòa binh và dựa trên luật quốc tế”.
Hôm 9/10, ông Saito hội kiến Thủ tướng Hun Sen và kiều dân Nhật Bản sống ở Campuchia, bao gồm các nhân viên cứu trợ và các doanh nhân.
Trong cuộc gặp gỡ Thủ tướng Hun Sen, ông Saito nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc củng cố và mở rộng quan hệ giữa Nhật Bản với Campuchia. Vào năm tới, hai nước sẽ kỷ niệm lễ đánh dấu 60 năm ngày Tokyo và Pnom Penh thiết lập quan hệ ngoại giao.
Ông Saito cam kết Nhật Bản sẽ giúp Campuchia tổ chức thành công và làm chủ tịch các hội nghị thượng đỉnh có liên quan tới ASEAN, sẽ diễn ra vào tháng tới và Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda sẽ tham dự.
Các nguồn tin Nhật Bản cho hãng thông tấn Kyodo biết ông Saito đã giải thích cho cả Thủ tướng Hun Sen lẫn Ngoại trưởng Hor Namhong về lập trường chính thức của Nhật Bản trong vấn đề tranh chấp lãnh hải với Trung Quốc và Hàn Quốc.
Trong những tháng gần đây, Nhật Bản đã gửi nhiều viên chức chính phủ cao cấp tới Campuchia, bao gồm một đặc sứ của Thủ tướng Yoshihiko Noda để hội đàm với giới lãnh đạo Campuchia. Những cuộc hội đàm này đặc biệt chú trọng tới vấn đề tranh chấp lãnh hải ở Hoa Đông và Biển Đông.
H.Phan (Theo Kyodo, Petrotimes)