Hãng tin Reuters cho biết trong báo cáo 2012 trình lên Quốc hội Mỹ, Ủy ban đánh giá tình hình kinh tế và an ninh Mỹ - Trung cho rằng trong số các nước chính thức sở hữu vũ khí hạt nhân, Trung Quốc là quốc gia duy nhất đang tiến hành mở rộng năng lực hạt nhân phòng ngừa của mình.

Trung Quốc sắp sở hữu tàu ngầm mang vũ khí hạt nhân?

Bắc Kinh “sắp tiến tới thế “kiềng ba chân” về hạt nhân gồm tên lửa đạn đạo xuyên lục địa phóng từ mặt đất, tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm và bom hạt nhân thả từ trên không”, báo cáo này nhận định.

Trong nhiều thập kỷ qua Trung Quốc đã có năng lực lớn về tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo nhưng chỉ có tính biểu tượng. Tuy nhiên, đến tận bây giờ nước này mới bắt đầu tạo lập cái mà báo cáo của ủy ban này gọi là năng lực “phòng ngừa chiến lược trên biển đứt đoạn”.

Theo báo cáo này, việc Trung Quốc triển khai tàu ngầm chở vũ khí hạt nhân khó phát hiện như vậy sẽ gây ra những hậu quả lớn ở khu vực Đông Á và xung quanh. Động thái đó có thể cũng sẽ làm gia tăng thêm căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Trong trường hợp nếu Trung Quốc có bất kỳ động thái nào nhằm tăng cường năng lực đáp trả với một cuộc tấn công giả định từ Hoa Kỳ thì hành động đó “sẽ khiến hai nước là Ấn Độ và Nga phải suy nghĩ về năng lực phòng ngừa của chính họ trong tương quan với Trung Quốc”, báo cáo này nhận xét.

Trung Quốc đã tham gia kí kết nhiều hiệp ước quốc tế lớn về vũ khí và nguyên liệu hạt nhân. Nhưng nước này vẫn nằm ngoài các công ước quan trọng về hạn chế và kiểm soát vũ khí như Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới kí kết vào tháng 4 năm 2010 và Hiệp ước về vũ khí hạt nhân tầm trung 1987. Hoa Kỳ và Nga đã từng song phương kí kết các hiệp ước trên.

Báo cáo trên cho rằng Quốc hội Mỹ nên yêu cầu bộ Ngoại giao nước này báo cáo về thực trạng và kế hoạch thúc giục Trung Quốc tham gia vào các thỏa thuận về cắt giảm, hạn chế và kiểm soát vũ khí đang có hiệu lực và trong tương lai.

Ngoài ra, theo báo cáo này, Quốc hội Mỹ cũng nên “thận trọng” với bất kỳ đề xuất nào rằng Mỹ nên cắt giảm các vũ khí hạt nhân của mình, dù đơn phương hay song phương với Nga, khi không có các thông tin rõ ràng về kho vũ khí hạt nhân và hành xử của Trung Quốc và công bố các thông tin này trước dư luận.

Phát ngôn viên của Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington, Geng Shuang hiện chưa bình luận gì về báo cáo này.

Theo ước tính của Hiệp hội kiểm soát vũ khí, một nhóm phi chính phủ tư nhân ở Washington, Trung Quốc hiện sở hữu tổng cộng 240 đầu đạn hạt nhân.Trong khi đó, Hoa Kỳ sở hữu khoảng 5.113 vũ khí hạt nhân bao gồm vũ khí chiến thuật, chiến lược và phi điều động.

Lầu Năm Góc từ chối bình luận trực tiếp về việc Trung Quốc đang tiến nhanh tới thế “kiềng ba chân” về hạt nhân.

“Chúng tôi luôn theo dõi sát sao các bước tiến về quân sự của Trung Quốc và yêu cầu Trung Quốc phải minh bạch hơn về năng lực và ý đồ của mình”, Thượng tá Monica Matoush, phát ngôn viên Bộ quốc phòng cho biết qua email. Bà cũng cho biết thêm rằng việc đánh gia năng lực hạt nhân “kiềng ba chân” của Trung Quốc là vấn đề của cục tình báo và về bản chất là đây là nội dung “mật”.