Các nhà phân tích cho rằng việc Mỹ quyết định mở rộng hệ thống phòng thủ tên lửa ở châu Á - Thái Bình Dương có thể làm gia tăng nỗi lo sợ của Trung Quốc về việc bị Washington kiềm chế và khuyến khích Bắc Kinh thúc đẩy chương trình tên lửa của riêng mình. 

 

Theo báo The Wall Street Journal (Mỹ) hôm 24-8, các quan chức Trung Quốc cho đến giờ vẫn chưa chính thức lên tiếng về thông tin trên. Dù vậy, ông Chu Phong, một chuyên gia về an ninh Trung Quốc tại Đại học Bắc Kinh, nhận định quyết định của Mỹ “có thể đẩy nhanh một cuộc chạy đua vũ trang” trong bối cảnh các nước trong khu vực lo ngại trước tiềm lực quốc phòng ngày càng mạnh của Bắc Kinh.  Trung Quốc đang phát triển các tên lửa mới tinh vi, bao gồm cả những loại có thể đánh trúng những tàu sân bay Mỹ đang hoạt động ở Thái Bình Dương. Vì thế, giới phân tích cho rằng Trung Quốc giờ đây có thể càng có thêm động lực để đẩy nhanh chương trình này nhằm đối phó với hệ thống của Mỹ.

Trong động thái xoa dịu nỗi lo nói trên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland khẳng định hệ thống phòng thủ tên lửa ở châu Á không nhằm kiềm chế Trung Quốc. Dù vậy, một quan chức cấp cao của Mỹ thừa nhận không dễ để Lầu Năm Góc thuyết phục quân đội Trung Quốc rằng hệ thống này không nhằm “bao vây” Bắc Kinh.

Tại một cuộc họp báo hôm 24-8, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Satoshi Morimoto xác nhận Tokyo và Washington đã có nhiều cuộc thảo luận về vấn đề phòng thủ tên lửa, bao gồm việc triển khai thêm hệ thống radar cảnh báo sớm X-Band. Mỹ đã có một hệ thống radar X-Band tại tỉnh Aomori của Nhật Bản từ năm 2006. Ngoài ra, một số quan chức quốc phòng Mỹ nói một hệ thống radar X-Band nữa có thể được triển khai ở Philippines để giúp Washington và các đồng minh theo dõi chính xác hơn những tên lửa đạn đạo phóng từ Triều Tiên và một phần Trung Quốc.

Quyết định nói trên là bước đi mới nhất trong chiến lược tăng cường sự hiện diện của Mỹ ở khu vực này sau một thập kỷ tập trung vào Trung Đông và Afghanistan. Tại cuộc hội đàm với Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc Thái Anh Đỉnh tại Washington hôm 23-8, Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton B. Carter khẳng định chiến lược này không nhằm vào Trung Quốc hoặc kiềm chế sức mạnh của nước này tại khu vực. Về phần mình, ông Thái Anh Đỉnh cho biết Trung Quốc mong muốn hợp tác với Mỹ để giải quyết một cách hiệu quả những bất đồng, thúc đẩy sự ổn định và phát triển mạnh mẽ quan hệ hợp tác quốc phòng song phương.