Nhật - Trung sẵn sàng đối đầu trên biển

Tàu của Trung Quốc và Nhật  Bản hôm qua (14/9) đã có cuộc chạm trán căng thẳng ở vùng lãnh hải xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư thuộc Biển Hoa Đông. Trong cuộc chạm trán này, tàu thuyền hai bên đã ra sức cảnh báo, đe dọa lẫn nhau.
 
Căng thẳng giữa hai cường quốc hàng đầu Châu Á đang bùng lên dữ dội sau khi chính phủ Nhật Bản tuần này đã quyết định mua lại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư từ tay những người chủ sở hữu tư nhân. Đây là quần đảo đang nằm trong tranh chấp giữa Nhật Bản với Trung Quốc và Vùng lãnh thổ Đài Loan.
 
Phản ứng trước động thái mua lại Senkaku/Điếu Ngư của Nhật Bản, Trung Quốc hôm qua đã phái 6 tàu giám sát của nước này tiến vào vùng lãnh hải xung quanh quần đảo tranh chấp. Và tại đây, tàu thuyền của hai nước Trung Quốc và Nhật Bản đã có cuộc chạm trán căng thẳng. Trong khi dò xét thái độ của nhau và cả “gầm gừ” với nhau, tàu thuyền hai bên còn tung ra những lời cảnh báo, đe dọa lẫn nhau.
 
Các tàu của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Nhật Bản đã phát đi một loạt cảnh báo qua sóng radio tới tàu thuyền của Trung Quốc.
 
Tàu thuyền Trung Quốc cũng đáp trả bằng những lời cảnh báo sắc lạnh. Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) liên tiếp phát đi hình ảnh một sĩ quan thuộc Lực lượng Giám sát Hàng hải Trung Quốc có mặt trên một trong những con tàu ở vùng biển tranh chấp ra rả cảnh báo tàu thuyền Nhật Bản phải rời đi.
 
"Hành động của tàu thuyền các bạn đang vi phạm chủ quyền và các quyền của Trung Quốc. Bất kỳ hành động đơn phương nào từ phía các bạn có liên quan đến quần đảo Điếu Ngư và những hòn đảo xung quanh đều là bất hợp pháp và vô giá trị. Hãy dừng ngay các hành động xâm phạm. Nếu không, phía các bạn sẽ phải chịu hậu quả do những hành động của mình gây ra”, viên sĩ quan trên đã cảnh báo như vậy.
 
Quần đảo Senkaku/Điếu Ngư gồm 5 hòn đảo nằm cách đảo Okinawa, phía nam Nhật Bản, khoảng 160km, và cách Vùng lãnh thổ Đài Loan khoảng 200km. Chùm đảo nằm giữa Nhật Bản và Đài Loan này có nguồn cá dồi dào và có thể có cả dầu mỏ. Nó cũng nằm gần với các tuyến đường biển quan trọng.
 
Cả Nhật Bản và Trung Quốc đều đòi chủ quyền đối với một quần đảo ở biển Hoa Đông mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư trong khi Nhật Bản gọi là Senkaku. Nhật Bản đang kiểm soát quần đảo Senkaku/Điếu Ngư nhưng Trung Quốc không chấp nhận điều này. Cuộc tranh chấp xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là nguyên nhân chính khiến quan hệ Trung-Nhật thường xuyên rơi vào căng thẳng. Mới đây nhất, sóng gió ở biển Hoa Đông lại nổi lên sau sự kiện một nhóm các nhà hoạt động Trung Quốc hôm 15/8 đổ bộ lên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư cắm cờ nhằm mục đích “khẳng định chủ quyền của Trung Quốc” đối với vùng lãnh thổ này.
 
Nhật Bản cũng đáp trả bằng một loạt động thái đầy thách thức, trong đó đỉnh điểm là việc nước này mua lại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
 
Trung Quốc đe dọa trả đũa kinh tế Nhật Bản
 
Việc Nhật Bản quyết tâm mua lại quần đảo tranh chấp bất chấp những cảnh báo cứng rắn của phía Trung Quốc đã khiến Bắc Kinh thực sự nổi giận. Sau những lời chỉ trích gay gắt, Trung Quốc hôm 13/9 còn cảnh báo, thương mại song phương Trung-Nhật có thể sẽ bị ảnh hưởng bởi cuộc đối đầu hiện nay giữa hai nước.
 
"Với việc mua lại quần đảo Điếu Ngư của Nhật Bản, sẽ khó để tránh được những hậu quả tiêu cực trong mối quan hệ thương mại-kinh tế giữa Trung Quốc và Nhật Bản”, Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Jiang Zengwei đã nói như vậy tại một cuộc họp báo.
 
Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Nhật Bản. Năm 2011, tổng giá trị thương mại song phương giữa hai nước đã tăng 14,3% lên tới mức kỷ lục là 345 tỉ USD.
 
Thứ trưởng Jiang ám chỉ, chính phủ Trung Quốc chẳng thấy có gì là sai khi người dân của nước ông tẩy chay một cách hòa bình hàng hóa của Nhật Bản. Trung Quốc là một thị trường lớn cho xe hơi và đồ điện tử của Nhật Bản. Tờ Nhật báo Kinh doanh Quốc gia của Trung Quốc cho biết, các đại lý du lịch cũng đã hoãn đặt những chuyến đi tới Nhật Bản.
 
"Tôi vẫn không nhìn thấy bất kỳ hành động nào của các khách hàng Trung Quốc cho thấy họ đang đáp trả sự vi phạm chủ quyền lãnh thổ Trung Quốc của phía Nhật Bản. Tuy nhiên, nếu chúng tôi thấy những hành động kiểu đó, chúng tôi sẽ thể hiện với họ rằng, lập trường và quan điểm của họ là thích hợp. Tôi nghĩ họ có quyền làm thế”, ông Jiang cho biết.
 
Trong khi đó, phát biểu tại thủ đô Tokyo, Ngoại trưởng Nhật Bản Koichiro Gemba kêu gọi hai bên nghĩ đến bức tranh lớn hơn về quan hệ song phương giữa hai nước trong khi xử lý cuộc tranh chấp lãnh thổ quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
 
"Việc Nhật Bản và Trung Quốc phản ứng một cách bình tĩnh và luôn nghĩ đến toàn cục là điều rất quan trọng. Tôi tin, những tiến bộ ổn định trong quan hệ Trung Quốc và Nhật Bản không thể bị cản trở bởi diễn biến này. Chúng tôi muốn yêu cầu Trung Quốc bình tĩnh và có những bước đi thích hợp”, ông Gemba phát biểu với các phóng viên sau những lời cảnh báo của Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc.
 
Báo chí Trung Quốc đã công khai kêu gọi người dân nước này tẩy chay hàng hóa của Nhật Bản. Một giám đốc điều hành của tập đoàn sản xuất ô tô nổi tiếng của Nhật Bản - Nissan Motor Co Ltd tuần trước cho biết, cuộc tranh chấp lãnh thổ hiện nay giữa hai nước đang làm ảnh hưởng đến các hoạt động kinh doanh của Nhật Bản với Trung Quốc.

Kiệt Linh - (tổng hợp)