Thừa hưởng 30% nền công nghiệp quốc phòng Liên Xô
Là một phần của Liên Xô, Ukraine nắm nhiều công nghệ quan trọng trong sự phát triển của các hệ thống vũ khí của siêu cường một thời. Khi Liên Xô tan rã vào năm 1991, Kiev nắm giữ khoảng 30% nền công nghiệp quốc phòng.
Trong đó có một số nhà máy sản xuất vũ khí quan trọng nằm trên lãnh thổ Ukraine như: Hãng chế tạo máy bay nổi tiếng Antonov, nhà máy sản xuất xe tải hạng nặng chuyên dụng KrAZ, nhà máy Kiev Arsenal, Cục thiết kế Yuzhnoye nơi thiết kế các loại tên lửa đạn đạo liên lục địa của Liên Xô trước đây.
Đặc biệt, Ukraine nắm nhiều công nghệ quan trọng liên quan đến hệ thống dẫn đường cho tàu ngầm, công nghệ radar, cùng các công nghệ dẫn đường tiên tiến cho tên lửa.
Radar thụ động Kolchuga-M niềm tự hào của CNQP Ukraine. |
Tổ hợp công nghiệp quốc phòng Ukraine được đánh giá tiên tiến, gồm 85 tổ chức khoa học tập trung cho việc phát triển các hệ thống vũ khí phục vụ cho nhu cầu trong nước và xuất khẩu.
18 viện thiết kế và 64 doanh nghiệp sản xuất tham gia phát triển các hệ thống phức tạp trên không và không gian vũ trụ.
15 viện nghiên cứu và phát triển, 40 viện thiết kế và 67 doanh nghiệp phát triển vũ khí vàu tàu chiến cho hải quân.
6 văn phòng thiết kế và 28 nhà máy sản xuất nghiên cứu, chế tạo tên lửa, đạn dược và các thiết bị liên quan.
Công nghiệp quốc phòng Ukraine có nhiều thế mạnh trong phát triển các loại động cơ dùng cho máy bay và tàu chiến, xe tăng nhất là động cơ tuabin khí dùng trong tàu chiến và xe tăng. Kiev cũng có rất nhiều kinh nghiệm trong việc phát triển các loại tên lửa đối không, xe tăng và công nghệ radar.
Một số lĩnh vực của công nghiệp quốc phòng Ukraine được sản xuất theo công nghệ hàng đầu thế giới hiện nay như: Tên lửa hành trình; Vệ tinh và các thiết bị nghiên cứu vũ trụ; Các hệ thống tên lửa đối không tích hợp và các thiết bị quang học chính xác.
Ukraine đóng góp rất nhiều trong sự lớn mạnh của công nghiệp quốc phòng Trung Quốc nhất là các lĩnh vực liên quan đến công nghệ tên lửa, máy bay và động cơ phản lực.
Xét về năng lực, công nghiệp quốc phòng Ukraine đủ khả năng để xây dựng một nền công nghiệp quốc phòng hùng mạnh đủ khả năng cạnh tranh với Nga, tuy nhiên, điều mà nước này đang thiếu là tiềm lực tài chính.
Những vũ khí xuất khẩu tiêu biểu
Theo thống kê của Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI), Ukraine đứng thứ 11 trong top 15 quốc gia xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới, điều này vẫn chưa thực sự tương xứng với tiềm năng của họ.
Những sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Ukraine có thể kể đến như: Xe tăng chiến đấu chủ lực T-84 Oplot, T-84 Oplot đã được xuất khẩu cho Gruzia, Thái Lan.
T-80UD một biến thể của T-80 sản xuất tại Ukraine thay thế động cơ diesel bằng động cơ tuabin khí, xuất khẩu cho Pakistan khiến Ấn Độ lo lắng.
T-84, T-80UD được đánh giá là những chiếc tăng chiến đấu chủ lực hàng đầu thế giới hiện nay. Ảnh: Militarytoday |
Ngoài ra, phải kể tới xe thiết giáp BTR-3BR, BTR-3E, loại xe chiến đấu bộ binh này đã được xuất khẩu rộng rãi cho nhiều quốc gia trên thế giớ như: Myanmar, Thái Lan, Nigeria, Ecuador...
Xe thiết giáp BTR-4, biến thể phát triển trên cơ sở BTR-60 của Liên Xô trước đây, loại xe thiết giáp này đã được xuất khẩu cho Iraq, Kazakhstan.
Những xe thiết giáp này được thiết kế hệ thống vũ khí dạng module, còn gọi là module chiến đấu Shkval được đánh giá có tính tự động hóa cao, tạo nhiều thế mạnh trong chiến đấu.
Động cơ tuabin khí dùng cho tàu chiến UGT do Ukaine sản xuất có các mức công suất khác nhau. Trong đó, nổi bật là động cơ tuabin khí thế hệ thứ tư UGT-25000 được đánh giá vượt trội về sức mạnh. Đặc biệt loại động cơ tuabin khí DA80 đang lắp trên tàu khu trục Type-052C của Trung Quốc. Và nước này đang cầu cạnh Ukraine giúp giải quyết vấn đề động cơ cho tàu sân bay.
Một trong những sản phẩm có thể coi là tiêu biểu cho nền công nghiệp quốc phòng Ukraine là hệ thống radar thụ động Kolchuga-M, đây là hệ thống cảm biến thụ động phát hiện máy bay tàng hình tiên tiến nhất thế giới.
Hệ thống radar thụ động này là niềm mơ ước của nhiều quốc gia. Trung Quốc đã nhiều lần bày tỏ mong muốn mua hệ thống radar này nhưng chưa được phía Ukraine đồng ý. Ngoài ra, Ukraine còn có các hệ thống radar giám sát 3 tọa độ hiện đại khác như radar bắt thấp và rất thấp 111L1 LIS, radar giám sát cơ động 36D6 M1...
Kiev nắm giữ và chia sẽ nhiều công nghệ quan trọng của tàu đổ bộ khí đệm Zubr, theo một số nguồn tin, Trung Quốc đã nhận được sự trợ giúp của Ukraine để phát triển tàu đổ bộ khí đệm trong nước.
Ukraine cũng là quốc gia cung cấp tên lửa không đối không tầm trung R-27 (NATO định danh là AA-10 Alamo) cho một số quốc gia khác có sử dụng tiêm kích dòng Su-27/30 của Nga.
Quốc Việt/ Theo ĐVO