Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long hôm qua (6/9) đã lên tiếng cảnh báo Trung Quốc không nên xem Mỹ là một siêu cường đang suy yếu mà nên coi Mỹ là một cường quốc có khả năng đổi mới và trỗi dậy trở lại.
Phát biểu tại Trường Đảng Trung ương – một trong những cơ sở uy tín trong việc đào tạo các đảng viên cho Đảng Cộng sản Trung Quốc, Thủ tướng Lý Hiển Long cũng cho rằng, Trung Quốc nên giải quyết các tranh chấp hiện nay ở Biển Đông trong khuôn khổ khu vực, thông qua Hiệp hội Các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), thay vì trong khuôn khổ song phương.
Ông Lý Hiển Long là con trai của cựu Thủ tướng nổi tiếng của Singapore – Lý Quang Diệu. Ông Lý Quang Diệu là người rất thành công trong việc duy trì được mối quan hệ mạnh mẽ giữa Singapore với cả Trung Quốc và Mỹ. Ông này đã khéo léo cân bằng được mối quan hệ giữa quốc đảo nhỏ bé Singapore với cả hai siêu cường kình địch Mỹ, Trung.
Bằng cách chọn đưa ra bài phát biểu ở một nơi như Trường Đảng Trung ương, Thủ tướng Lý Hiển Long muốn bảo đảm rằng những lời nói của mình có sức nặng ở Trung Quốc. Người đứng đầu trường đảng nói trên chính là Phó Chủ tịch Tập Cận Bình – người được dự đoán là Chủ tịch tương lai của Trung Quốc.
Nói về vị thế của Mỹ trên thế giới – một chủ đề mà giới học giả và báo chí Trung Quốc rất quan tâm, Thủ tướng Singapore cho rằng:.”Mỹ hiện giờ đang phải đối mặt với rất nhiều vấn đề khó khăn nhưng nước này không phải là một siêu cường đang suy giảm sức mạnh. Nước Mỹ là một xã hội rất kiên cường và sáng tạo. Quốc gia này đã thu hút và tiếp nhận rất nhiều tài năng đến từ khắp nơi trên thế giới, trong đó có Trung Quốc và phần còn lại của Châu Á”.
Thủ tướng Lý Hiển Long nhấn mạnh: “Tất cả 8 người giành giải Nobel về khoa học trong thời gian qua đều là người gốc Trung Quốc hoặc là ở nơi khác nhưng họ đều là công dân Mỹ. Vì thế, chúng ta không bao giờ nên đánh giá thấp khả năng của Mỹ trong việc đổi mới và trỗi dậy mạnh mẽ trở lại”.
Singapore được xem là một tiền đồn quan trọng cho sự hiện diện quân sự của Mỹ ở khu vực Châu Á. Các tàu sân bay và tàu chiến của Mỹ thường sử dụng cảng ở Singapore. Năm ngoái, Singapore đã đồng ý yêu cầu của Mỹ trong việc cho phép 4 chiếc tàu chiến đấu tuần duyên mới – một loại tàu chiến tốc độ cao, được sử dụng các căn cứ ở quốc đảo Châu Á này.
Song song với mối quan hệ thân thiết với Mỹ, Singapore cũng duy trì một quan hệ mạnh mẽ với Bắc Kinh. Mối quan hệ này được thiết lập từ khi ông Đặng Tiểu Bình đến thăm Singapore năm 1978 và bị ấn tượng mạnh với khả năng điều hành đất nước của cựu Thủ tướng Lý Quang Diệu cũng như sự thịnh vượng về kinh tế của quốc đảo nhỏ bé này.
Thủ tướng Lý Hiển Long đến thăm Trung Quốc sau khi xảy ra sự kiện Trung Quốc đã thành công trong việc chia sẽ các nước thành viên ASEAN trong vấn đề Biển Đông – một chiến thuật khiến cả Washington và Singapore đều sốc.
Tại cuộc họp ở Campuchia hồi tháng 7 vừa qua, lần đầu tiên trong lịch sử tồn tại 45 năm, ASEAN không thông qua được một tuyên bố chung chỉ vì vấn đề có đưa tranh chấp lãnh hải ở Biển Đông giữa các nước thành viên với Trung Quốc vào tuyên bố này hay không.
Đề cập đến vấn đề chia rẽ trong ASEAN, Thủ tướng Lý Hiển Long cho rằng, ASEAN “cần phải áp dụng và duy trì một lập trường trung lập, thẳng thắn và khuyến khích các giải pháp hòa bình cho những vấn đề này”. “Nếu không giải quyết được tình trạng hiện nay, uy tín của ASEAn sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng”, ông Lý Hiển Long cảnh báo.
Theo Thủ tướng Singapore, ASEAN và Trung Quốc nên sớm đàm phán với nhau về một bộ quy tắc ứng xử được đưa ra nhằm giải quyết các cuộc tranh chấp lãnh thổ hiện nay ở Biển Đông giữa một số thành viên ASEAN với Trung Quốc. Đây cũng chính là lập trường mà Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đưa ra trong chuyến thăm Bắc Kinh hồi đầu tuần này. Tuy nhiên, đến nay, Trung Quốc vẫn phản đối giải quyết tranh chấp Biển Đông trong khuôn khổ khu vực. Nước này muốn giải quyết với từng nước một để dễ bề dành lợi thế.
Kiệt Linh - (theo New York Times, Infonet)