Bầu cử tổng thống Venezuela: “Kỷ nguyên Hugo Chavez” sẽ chấm dứt?

Ngày Chủ nhật (7/10), đương kim Tổng thống Venezuela Hugo Chavez sẽ phải đối mặt với phép thử khắc nghiệt nhất trong 14 năm cầm quyền của mình: Tiếp tục tại vị để đưa Venezuela “theo con đường chủ nghĩa xã hội” hay sẽ bị đánh bại và chấm dứt thời kỳ hoàng kim của mình.

Kiêu hãnh và ngang bướng

Trái ngược với những chiến thắng dễ dàng trong quá khứ, trong trận chiến lần này ông Hugo Chavez sẽ phải đối mặt với một đối thủ khá khó chịu, một ứng cử viên trẻ (mới chỉ 40 tuổi) nhưng đã khá giàu kinh nghiệm bởi từng là thống đốc bang.

Theo đánh giá của các nhà quan sát, nguy cơ thất bại của ông Chavez khá cao và nếu điều đó trở thành hiện thực, cuộc thử nghiệm xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa ở quốc gia giàu dầu mỏ nhất thế giới này sẽ chấm dứt.

Venezuela đang rất cần thấy một vị Tổng thống mạnh mẽ và nhiệt huyết như Hugo Chavez đã từng thể hiện trước kia.

Trong các bài diễn văn tranh cử của mình, Chavez vẫn thể hiện một phong độ không khác mấy so với một Chavez ngày xưa: Kiêu hãnh, ăn to nói lớn, bướng bỉnh, ngang ngạnh và một giấc mơ vĩ đại về kế hoạch đưa tầm ảnh hưởng của Venezuela vượt lên tầm thế giới…

Trong số các nguyên thủ quốc gia hiện nay, Hugo Chavez vốn đã khá nổi danh nhờ dám làm những việc không mấy ai dám làm. Ông là vị Tổng thống duy nhất dám gọi Tổng thống Mỹ George Bush là “con quỷ” ngay trong bài diễn văn đọc tại Đại hội đồng Liên Hợp quốc. Ông cũng là vị tổng thống dám sử dụng mối quan hệ với Iran, Cuba và Nga để làm vị thế đối trọng với Mỹ. Nhưng điều quan trọng nhất, chiếc ghế của ông đang ngồi trên nguồn trữ lượng dầu mỏ lớn nhất thế giới.

Và bây giờ, trong các chiến dịch tranh cử của mình, Chavez đang thuyết phục người dân Venezuela rằng ông sẽ mang lại một tương lai tươi sáng hơn cho đất nước này.

Một Chavez khác

"Khi tôi nói Chavez chiến thắng, tôi không phải là kẻ chiến thắng mà đó là chiến thắng của người dân Venezuela. Hugo Chavez là nhân dân”, vị đương kim Tổng thống nói trong bài diễn văn tranh cử của mình.

Thông điệp của ông rất rõ ràng: Một phiếu bầu cho Chavez là một phiếu vì nhân dân Venezuela. Nhưng có điều, Chavez của ngày hôm nay rất khác so với Chavez – một vị cựu tướng quân trong chiếc mũ bê-rê đỏ bắt đầu bước chân vào phủ Tổng thống hồi năm 1998.

Khi đó, người dân Venezuela đã sẵn sàng để lật đổ các trật tự kinh tế cũ kỹ còn Chavez thì trẻ trung, giàu nhiệt huyết và họ bị thuyết phục bởi kế hoạch xây dựng một quốc gia theo chủ nghĩa xã hội.

Hiện nay, Hugo Chavez đã chậm chạp bởi căn bệnh ung thư, ông đã béo hơn rất nhiều và những bước đi đã bắt đầu run rẩy. Những cuộc trưng cầu ý kiến cho thấy ông còn đang phải đối mặt với sức ép rất lớn từ phe đối lập.

Đối thủ nguy hiểm

Trong thời gian gần đây, đối thủ cạnh tranh chức tổng thống với Hugo Chavez là Henrique Capriles đang được dư luận hết sức chú ý. Ông này cam kết sẽ làm giảm tỷ lệ tội phạm, đảo ngược lại các chương trình quốc hữu hóa một số ngành kinh tế (dầu mỏ) của chính phủ đương tời mà ông này cho rằng đã làm hủy hoại nền kinh tế Venezuela.

"Hãy tự mình đánh giá ai sẽ là người mang lại sự thay đổi và ai là kẻ đang ốm yếu vì quyền lực”, ông Capriles nói đồng thời ngầm tấn công Chavez.

Nhà phân tích chính trị Carlos Romero cho rằng có vẻ như phe đối lập đã tìm ra công thức chiến thắng: Một ứng cử viên “hấp dẫn”, biết tận dụng các chương trình xã hội phổ biến trong khi cố gắng tỏ ra sẽ đảo ngược lại những sự can thiệp của chính phủ vào kinh tế.
Trong 2 cuộc trưng cầu dân ý gần đây cho thấy các ứng viên Capriles và Chavez đang ngang bằng nhau về tỷ lệ ủng hộ và 2 cuộc trưng cầu khác cho thấy ông Chavez vẫn trội hơn. Chía khóa quyết định đến chiến thắng cuối cùng có thể sẽ là những cử tri còn đang phân vân.

"Những người chưa quyết định (bỏ phiếu cho ai) sẽ là người quyết định chiến thắng. Xu hướng cho thấy có thể nhiều người sẽ quyết định đột phá bằng cách bỏ phiếu cho ông Capriles", Mijares một nhà phân tích nói.

Người dân băn khoăn

Không khó để nhận ra 2 thái cực khá rõ ràng trong lòng dân chúng Venezuela. Với những người dân nghèo, những vùng đã từng bị chính phủ “bỏ quên” thì Hugo Chavez là một “ông thánh” vì chỉ có ông là người quan tâm đến đời sống của họ.

Ismar Mota, một người dân cho biết chỉ có ông Chavez là vị tổng thống đã phân chia được sự giàu có về dầu mỏ tới tay người dân Venezuela và cải thiện đời sống của họ. “14 năm chưa phải là đủ và Chavez cần có thêm thời gian để củng cố chủ nghĩa xã hội của mình”, Ismar Mota nói.

Nhưng có điều, có những người trước kia đã từng ủng hộ ông Chavez giờ đây đang hướng về phía Capriles. Đứng dựa vào cửa nhà, Maria Uribe, người phụ nữ tay ôm đứa con 9 tuổi nói với giọng đầy lo lắng: “Tôi rất lo cho tương lai của nó, cuộc sống đang ngày càng khó khăn hơn. Các trường học công thì ngày một tệ hơn còn nền kinh tế thì không tạo ra nhiều việc làm tốt”.

“Sự thực là cuộc bầu cử này rất quan trọng. Đất nước cần có sự thay đổi”, cô Maria Uribe nói.

Phan Sương
Theo Infonet