Vì sao Philippines quyết trả hết nợ Trung Quốc?

Giữa lúc quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đang căng thẳng do tranh chấp lãnh thổ tại biển Đông, Chính phủ Philippines lại quyết định sẽ trả hết khoản nợ 500 triệu USD cho chính phủ Trung Quốc, khoản tiền Phillipines đã vay để xây dựng dự án đường sắt North Rail trong vòng hai năm tới.

Chính quyền Tổng thống Benigno S. Aquino III đã quyết định bỏ dự án đường sắt này sau khi phát hiện những bất thường trong thỏa thuận cho vay.

Trong chuyến thăm Trung Quốc gần đây, tại Nam Ninh ông Manuel Roxas II, Bộ trưởng nội vụ và chính quyền địa phương đã thông báo cho Thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc Phó Huỳnh về dự định của chính phủ Philippines nhằm trả hết các khoản nợ và hủy bỏ hợp đồng đường sắt phía Bắc với một nhà thầu Trung Quốc.

Tại cuộc họp báo, ông Roxas cho biết, với tình trạng căng thẳng leo thang tại vùng tranh chấp trên biển Tây Philippines (biển Đông), Trung Quốc đã yêu cầu Philippines ngay lập tức hoàn trả khoản vay cho các hợp đồng liên quan đến dự án đường sắt North Rail bị hủy bỏ.

Phối cảnh dự án đường sắt North Rail.

Ông Roxas cho biết: “Những gì được cho là khoản vay dài hạn đã lập tức đáo hạn. Vì vậy chúng tôi đang thảo luận xem làm thế nào để thanh toán các khoản đó. Chúng tôi có nguồn lực và chúng tôi sẽ trả hết”.

Ông cho biết thêm “Theo Bộ trưởng tài chính (Cesar) Purisima, chúng tôi đã bắt đầu các cuộc đàm phán, và chúng tôi sẽ trả dần trong 2 năm tới”.

Ông Roxas giải thích rằng, chính quyền của Tổng thống Aquino đã quyết định hủy bỏ dự án đường sắt với nhà thầu Trung Quốc, sau khi Tòa án tối cao ra phán quyết về việc vi phạm luật của dự án này

Dự án North Rail được bắt đầu từ thời chính quyền bà Arroyo năm 2004 đã gặp phải những điều bất thường như vật liệu của các nhà thầu Trung Quốc thì đắt đỏ mà chất lượng lại kém. Năm ngoái, chính quyền của ông Aquino đã hoãn dự án đường sắt phía Bắc để đàm phán lại các điều khoản của hợp đồng với phía Trung Quốc.

Ông Roxas cho hay: “Tòa án tối cao đã ra phán quyết rằng dự án đã vi phạm luật thương mại... Tất cả các hoạt động mua bán của chính phủ phải thực hiện theo luật thương mại”.

Ông Roxas cho hay, mặc dù đã hủy bỏ hợp đồng dự án đường sắt North Rail với Trung Quốc, nhưng chính phủ có thể thực hiện lại dự án bằng cách tìm kiếm những liên kết từ Metro Manila đến Clark, Pampanga và tìm những điều khoản hợp đồng tốt hơn. Trung Quốc và các tổ chức tài chính khác cũng có thể tham gia nếu chính phủ quyết định đấu thầu các dự án này theo đúng quy định pháp luật.

Ông Roxas cố gắng để Bắc Kinh giảm nhẹ yêu cầu Manila phải trả hết nợ Trung Quốc ngay lập tức trong bối cảnh tranh chấp lãnh thổ của hai nước đang căng thẳng tại biển Đông.

"Thời gian diễn ra việc hủy bỏ hợp đồng này và sự việc tranh chấp trên biển Tây Philippines (Biển Đông) có thể là trùng hợp ngẫu nhiên. Dù tranh chấp trên biển không xảy ra tại thời điểm này, thì hợp đồng dự án đường sắt này vẫn có điều không bình thường. Chúng tôi sẽ không thực hiện hợp đồng đó nữa", ông Roxas cho biết.

Khi họp bàn với các quan chức Trung Quốc, ông Roxas đã cố gắng đưa ra những thỏa thuận năng lượng giữa Trung Quốc và Phillipines.

Ông đề nghị Trung Quốc thực hiện tốt các lời cam kết của mình nhằm đào tạo cán bộ Philippines theo thỏa thuận giữa Tập đoàn điện lực Quốc gia Philippines với Tập đoàn điện lực Quốc gia Trung Quốc.

Ông Roxas cho biết, nhiệm vụ trong chuyến thăm Trung Quốc của mình hồi tuần trước là hàn gắn lại mối quan hệ đang bị sứt mẻ giữa hai nước sau những căng thẳng về chủ quyền lãnh thổ trên biển Đông trước đó.

Ông cho biết: “Hai bên đều mong muốn ngăn chặn tình trạng xấu đi trong quan hệ song phương... Tình bạn có thể được khôi phục lại”.

Ống nói rằng, ông có thể hoàn thành nhiệm vụ, có nghĩa là ông đã chuyển tải được quan điểm của Tổng thống Aquino đến các nhà lãnh đạo Trung Quốc.

Roxas có thể đã nói chuyện với Phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, cũng như với Thứ trưởng Ngoại giao Phó Huỳnh tại Nam Ninh.

Ông cho hay: “Như tôi đã nói với ông Tập Cận Bình, đối thoại và đối thoại còn hơn là không nói gì... tôi nghĩ đó là một bước đi đúng đắn, tạo nền tảng tốt cho đàm phán ngoại giao và các đàm phán khác”. Ông còn cho biết, Thứ trưởng Phó Huỳnh đã được mời thăm Philippines.

Với sự phát triển này, các nghị sỹ của hai nước dệ trình một dự luật cho việc tạo ra Trung tâm biển Tây Philippines để nghiên cứu các khiếu nại của đất nước tại các vùng biển và đảo trên biển Đông theo Công ước Liên Hiệp Quốc về luật biển (UNCLOS), luật quốc tế và luật địa phương cũng như theo các dữ liệu lịch sử.

Theo văn bản được đệ trình, trung tâm này có trách nhiệm đề xuất các biện pháp để bảo vệ chủ quyền của quốc gia và di sản, chuẩn bị kế hoạch cụ thể về việc làm thế nào để phát triển và sử dụng đầy đủ tất cả các nguồn tài nguyên thiên nhiên trong khu vực và thực hiện các nhiệm vụ và trách nhiệm khác nhằm củng cố chủ quyền và các yêu cầu khác trong khu vực.

Hòa Phong
Theo InfoNet