Tàu sân bay của Trung Quốc chỉ là "hữu danh vô thực"

Quân đội Trung Quốc đã "dội một gáo nước lạnh" vào những kỳ vọng của công chúng nước này khi công bố chiếc tàu sân bay có trọng tải 60.000 tấn của họ còn lâu mới sẵn sàng hoạt động vì phải trải qua hàng loạt các cuộc thử nghiệm và huấn luyện quy mô lớn hơn nữa.
 

Tàu sân bay của Trung Quốc được nâng cấp từ một con tàu mua lại của Ukraina vào năm 1998

Thiếu tướng nghỉ hưu La Viện là người từng đưa ra đề nghị đặt tên cho chiếc tàu sân bay mới của Trung Quốc là Điếu Ngư theo tên gọi của quần đảo tranh chấp với Nhật Bản ở biển Hoa Đông. Mục đích của việc đặt tên tàu sân bay là Điếu Ngư nhằm khẳng định chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo tranh chấp mà phía Nhật Bản gọi là Senkaku.

Đối với một người nổi tiếng hiếu chiến như ông La Viện, lời đề nghị trên được xem là một trong những phản ứng ít hung hăng nhất mà ông này từng đưa ra trong một loạt các cuộc đối đầu tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và các nước láng giềng trong những tháng gần đây.

Điển hình là lời cảnh báo của tướng La vào hồi tháng 4 trong cuộc tranh chấp với Philippines ở bãi cạn Scarborough trên vùng Biển Đông khi cho rằng hải quân Trung Quốc sẽ "đáp trả mạnh mẽ" nếu bị tấn công.

Theo các nhà phân tích quân sự, một trong những lý do khiến ông La đưa ra lời bình luận "nhẹ nhàng" như trên bởi ông La biết rõ Trung Quốc chưa thể triển khai một tàu sân bay tới các quần đảo tranh chấp hay bất cứ điểm nóng cho tới cuối thập kỷ này.

Bất chấp những dự đoán của dư luận Trung Quốc về việc chiếc tàu sân bay mới sẽ sớm trở thành con con tàu chỉ huy của lực lượng hải quân, các chuyên gia quốc phòng cho rằng con tàu này vẫn chưa được trang bị máy bay tấn công, vũ khí, thiết bị điện tử, các thiết bị đào tạo và cung cấp hậu cần thiết yếu để trở thành một chiếc tàu chiến có khả năng chiến đấu.

Tàu sân bay của Trung Quốc vốn là một chiếc tàu cũ được mua lại từ Ukraina vào năm 1998 với mục tiêu ban đầu là biến nó trở thành "một sòng bạc nổi". Tên ban đầu của con tàu này là Varyag.

Trung Quốc đã tiến hành nâng cấp, đại tu con tàu này để biến nó trở thành tàu sân bay đầu tiên của mình. Theo giới quan chức Trung Quốc, con tàu này hiện đang đỗ tại cảng Đại Liên nằm phía đông bắc Trung Quốc vào tháng trước sau khi hoàn thành cuộc thử nghiệm thứ 9 trên biển.

Trước đây, một số nhà nghiên cứu quân sự Trung Quốc dự đoán chiếc tàu sân bay này sẽ chính thức được đưa vào lực lượng hải quân trong năm nay.

Tuy nhiên, các sĩ quan cấp cao của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã "dội một gáo nước lạnh" vào những kỳ vọng trên, khi đưa ra công bố chiếc tàu có trọng tải 60.000 tấn này còn lâu mới sẵn sàng hoạt động và phải trải qua hàng loạt các cuộc thử nghiệm và huấn luyện quy mô lớn hơn nữa.

"Vạn Lý Trường Thành không chỉ xây trong một ngày", đại tá Lin Bai thuộc Tổng cục Vũ khí Trung Quốc phát biểu trên website chính thức của chính phủ Trung Quốc sau khi tàu Varyag quay về cảng Đại Liên .

Các nhà phân tích quân sự nhận định ngay cả khi con tàu Varyag được đưa vào hoạt động thì tính năng cũng vô cùng hạn chế, chủ yếu phục vụ mục tiêu huấn luyện và đánh giá trước khi Trung Quốc cho ra mắt những chiếc tàu sân bay tự chế đầu tiên sau năm 2015.

Theo nguồn tin trên các trang blog và website quân sự không chính thức của Trung Quốc, nước này đã lên kế hoạch đóng tàu sân bay tại khu đóng tàu Giang Nam nằm trên đảo Trường Hưng gần Thượng Hải.

Song theo kết quả phân tích hình ảnh vệ tinh của các chuyên gia phân tích chuyên và không chuyên, chưa có dấu hiệu nào cho thấy các xưởng đóng tàu của Trung Quốc đang thực hiện công việc của mình.

Trong khi đó, bản báo cáo thường niên về vấn đề quân sự được Lầu Năm Góc của Mỹ đưa ra hồi đầu năm nay khẳng định Trung Quốc có thể đã bắt đầu chế tạo một số bộ phận của tàu sân bay do nước này tự sản xuất.

Trong khi nhưng chiếc tàu sân bay Trung Quốc phải mất nhiều năm nữa mới hoàn thiện, thì chương trình tự sản xuất tàu sân bay của nước này chỉ được xem như một biểu tượng kéo dài 30 năm trong nỗ lực xây dựng một lực lượng chiến đấu được đào tạo tốt hơn nhằm sử dụng các tàu chiến đấu và tàu ngầm dưới biển, cùng máy bay chiến đấu và một kho vũ khí tên lửa với độ chính xác cao.

Với hải quân Trung Quốc, việc đưa thêm các tàu sân bay vào lực lượng chiến đấu được xem là ưu tiên hàng đầu nhằm triển khai sức mạnh quân sự ra các khu vực xa bờ.

Nhiều trung tá cấp cao Trung Quốc cho rằng, những chiếc tàu chiến đấu trên biển sẽ tăng khả năng kiểm soát của Bắc Kinh sang cả khu vực Đài Loan và những vùng lãnh thổ đang xảy ra tranh chấp tại vùng biển Hoa Đông và Biển Đông.

Hiện nay trên thế giới, với sức mạnh của hạm đội hải quân gồm 11 tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân, Mỹ đã có thể kiểm soát những khu vực rộng lớn cả trên đất liền và trên không. Ngoài ra, chỉ có một vài quốc gia bao gồm Anh, Pháp, Ấn Độ và Nga triển khai được các tàu sân bay đạt hiệu quả về mặt quân sự.

Ngoài ra, một trong những thách thức lớn với Trung Quốc là xây dựng một phi đội máy bay và trực thăng chuyên biệt có thể hoạt động trên boong tàu. Trung Quốc cũng hiện đang phát triển một loại máy bay tấn công mới mang tên J-15 – một phiên bản của Su-33 của Nga.

Trong khi đó, Trung Quốc đã nhập khẩu và tự chế tạo toàn bộ những phiên bản tương tự như các thế hệ máy bay chiến đấu của Nga nhưng theo các chuyên gia, việc điều chỉnh phần mềm chỉ huy chuyến bay, hàng không điện tử, vũ khí, thiết bị radar, điện tử, khung máy bay để tích hợp với yêu cầu hoạt động của một tàu sân bay sẽ vô cùng phức tạp và tốn kém.

Giới phân tích nhận định quyết tâm triển khai đội tàu sân bay của Trung Quốc là một tín hiệu mạnh mẽ trong việc khẳng định chủ quyền tại các khu vực đang xảy ra tranh chấp.

Trong cuộc nghiên cứu về chiến lược hàng hải của Trung Quốc vào đầu năm nay, Viện Nghiên cứu Quốc phòng quốc gia Nhật Bản cho rằng sự xuất hiện của chiếc tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc tại đảo Hải Nam sẽ làm thay đổi sự cân bằng lực lượng trong khu vực vốn xảy ra giao tranh lãnh thổ căng thẳng.

Minh Thu
Theo InfoNet