Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta nói với quân đội Trung Quốc hôm 19-9 rằng trọng tâm quân sự mới của Mỹ ở châu Á - Thái Bình Dương, bao gồm các kế hoạch đặt một hệ thống radar ở Nhật, không nhằm kiềm chế hay đe dọa Trung Quốc.

 

 

Chuyển trực tiếp thông điệp của mình đến các sĩ quan trẻ Trung Quốc và học viên trường sĩ quan, ông Panetta cố xua đi nỗi sợ rằng động thái tăng quân, tàu chiến và một hệ thống phòng thủ tên lửa trong vùng là nhằm vào đất nước Trung Quốc to lớn.

Suốt từ khi kế hoạch được Lầu Năm Góc tiết lộ vào đầu năm nay, sự chuyển hướng của quân đội Mỹ đến Thái Bình Dương đã đổ thêm chất xúc tác vào nỗi lo căng thẳng hoặc xung đột tăng lên với Trung Quốc - một cường quốc có đến 2,3 triệu quân. Trong khi những tình cảm phóng khoáng được thể hiện trong bài phát biểu không chứa đựng điều gì mới, ông Panetta đã đưa ra một chủ đề nổi bật hơn, đó là sự hiện diện đang tăng lên của Mỹ trong khu vực bao gồm nỗ lực xây dựng một quan hệ bền vững hơn với Bắc Kinh.

Ông Panetta nhấn mạnh: “Sự tái cân bằng của chúng tôi đối với khu vực châu Á - Thái Bình Dương không phải là toan tính nhằm kiềm chế Trung Quốc. Đó là nỗ lực gắn kết Trung Quốc và mở rộng vai trò của nước này ở Thái Bình Dương. Nó sẽ tạo ra một mô hình mới trong quan hệ của hai thế lực lớn ở Thái Bình Dương”. Ông thừa nhận rằng cải thiện quan hệ và xây dựng lòng tin cần có thời gian.

Tiếp tục phát biểu với những người lính Trung Quốc, ông Panetta kêu gọi: “Chúng ta phải thật tinh tường nhìn vào những thách thức và khó khăn chúng ta đang đối mặt với tư cách là hai cường quốc quan trọng. Chúng ta sẽ không đồng ý về mọi vấn đề nhưng không thể để những bất đồng và thách thức đó bịt mắt mình trước những cơ hội lớn đang hiện hữu”.

 Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đã ảnh hưởng khắp khu vực mà tác động nổi bật nhất là sự ủng hộ của Mỹ dành cho Đài Loan, vùng lãnh thổ mà Trung Quốc xem là một tỉnh ly khai và dọa sẽ dùng vũ lực ngăn chặn mọi nỗ lực nhắm đến mục tiêu độc lập của Đài Loan. Trong những tuần gần đây, tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và Nhật Bản đối với một số hòn đảo đã làm dậy sóng khu vực và gia tăng nỗi lo từ Trung Quốc rằng Mỹ có thể ủng hộ Nhật Bản. Mỹ cũng lớn tiếng phê phán Trung Quốc vì những vụ tấn công trên mạng xuất phát từ nước này và đánh cắp những dữ liệu quan trọng từ các cơ quan của Chính phủ Mỹ cũng như các công ty khác.

Theo hãng tin AP, sáng 19-9, Bộ trưởng Panetta đã gặp Phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, người chỉ vài ngày trước đây đã xuất hiện trở lại sau 2 tuần vắng bóng gây không ít bối rối cho Bắc Kinh. Ông Tập đón tiếp đoàn đại biểu Mỹ trong một căn phòng lớn tại Đại Lễ đường Nhân dân và sôi nổi bắt tay ông Panetta. Ông Tập Cận Bình nói chuyến thăm của bộ trưởng Panetta “sẽ rất hữu ích trong việc thúc đẩy mạnh hơn các mối quan hệ giữa hai nước và hai quân đội”.

Ông Panetta thẳng thắn nói với ông Tập rằng hai cường quốc Thái Bình Dương có những quan ngại chung và ông tin rằng cả hai có thể cải thiện cuộc đối thoại.
Một ngày trước đó, trong các cuộc hội đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt tại Bắc Kinh, ông Panetta đã chính thức mời Trung Quốc cử tàu tới tham gia cuộc tập trận RIMPAC 2014. Ông nhắc lại rằng Mỹ và Trung Quốc vừa có cuộc tập trận chung chống cướp biển hồi tuần trước ở vịnh Aden.