Ban đầu, phi đội Be-12 nằm trong thành phần Trung đoàn 933, Sư đoàn 372 thuộc Quân chủng Không quân.

Từ tháng 4/1982, Quân chủng Không quân bàn giao phi đội săn ngầm Ka-25 và Be-12 cho Quân chủng Hải quân tiếp quản.

Ngày 14/16/1982, Bộ Tổng tham mưu ban hành biểu tổ chức, biên chế phi đội không quân chống ngầm, phi đội trực thăng săn ngầm và các đại đội đảm bảo kỹ thuật.

Kể từ đó, các máy bay Ka-25 và Be-12 thực hiện nhiều chuyến bay tuần tra bảo vệ biển đảo. Trong đó, thủy phi cơ Be-12 nhiều lần bay ra tuần tiễu, bảo vệ quần đảo Trường Sa.

Sau 2 năm trở thành bộ phận không quân thuộc Hải quân Nhân dân Việt Nam, do không có khả năng bảo đảm kỹ thuật tốt, khai thác theo đúng qui trình, số máy bay Ka-25 và thủy phi cơ Be-12 bị mất sức chiến đấu, số còn sử dụng được rất ít.

Tổ bay Be-12 sau chuyến bay tuần tiễu bảo vệ quần đảo Trường Sa. Nguồn: Lịch sử Không quân Nhân dân Việt Nam

Trước tình hình trên, Bộ Tổng tham mưu ra quyết định chuyển phi đội săn ngầm trở lại Quân chủng Không quân. Chấp hành quyết định, ngày 25/6/1984, Tham mưu trưởng Không quân và Hải quân đã ký biên bản bàn giao tổ chức quân số, vũ khí trang bị, khí tài của Không quân Hải quân về Bộ tư lệnh Không quân.

Ngày 15/9/1984, Bộ trưởng Quốc phòng ra quyết định thành lập Trung đoàn Không quân Hải quân 954 (đóng tại sân bay Cát Bi, Hải Phòng) thuộc Quân chủng Không quân.

Căn cứ vào quyết định của bộ, Tư lệnh Quân chủng Trung tướng Đào Đình Luyện ra quyết định qui định tổ chức, biên chế, nhiệm vụ đoàn 954.

Trung đoàn 954 biên chế phi đội trực thăng Ka-25, phi đội thủy phi cơ Be-12 cùng các đại đội đảm bảo kỹ thuật. Nhiệm vụ của trung đoàn là: phối hợp với hải quân làm nhiệm vụ tác chiến trên biển, trinh sát ngầm, tổ chức phục vụ chiến đấu – vận chuyển quân đổ bộ chiến thuật, vận chuyển khí tài bảo đảm cho bộ đội các đảo.

Kể từ giữa những năm 1980 cho tới ngày nay, không có nhiều thông tin từ tài liệu lịch sử hải quân ghi nhận hoạt động của thủy phi cơ Be-12. Nhiều khả năng, Be-12 bị loại khỏi biên chế.

Hiện nay, Trung đoàn 954 được chuyển về sân bay Đà Nẵng, nằm trong đội hình Sư đoàn 372 trang bị chủ yếu trực thăng săn ngầm Kamov Ka-28/32, trực thăng vận tải Mil Mi-17.
 

Phượng Hồng
Theo Đất Việt