Vấn đề Triều Tiên, Đài Loan và tranh chấp ở Biển Đông, Biển Hoa Đông là những nguyên nhân gây căng thẳng cao độ giữa hai nước Mỹ và Trung Quốc. Nếu Bắc Kinh và Washington phải cố gắng tránh mọi xung đột, khả năng xảy ra các sự cố nghiêm trọng trong khu vực là hiện thực, Le Figaro (Pháp) phân tích.
Cụm tác chiến tàu sân bay USS Carl Vinson của Mỹ đang hướng về bán đảo Triều Tiên trong bối cảnh Đông Bắc Á nóng lên
Theo National Interest, một trong số những nơi nguy hiểm nhất trên thế giới hiện nay là Triều Tiên, tuy nhiên không phải theo cách mà mọi người thường nghĩ. Cho dù Triều Tiên là một quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân, viễn cảnh thảm kịch nhất không phải là việc nước này gây chiến bằng hạt nhân mà là khi chính quyền Bình Nhưỡng sụp đổ và tạo ra một khoảng trống chính trị. Lợi ích cạnh tranh giữa các nước có thể đưa hai nước quyền lực hàng đầu thế giới là Mỹ và Trung Quốc rơi vào xung đột quân sự trực tiếp.
Triều Tiên nằm ở nơi giao nhau giữa hai tuyến chiến lược. Trước tiên là nước này giáp Trung Quốc và Trung Quốc luôn muốn giữ một chế độ thân thiện với họ ở Triều Tiên để bảo vệ an ninh ở biên giới. Đường biên giới của Trung Quốc hiện nay ở trong tình trạng an toàn hơn hàng nghìn năm trước, và Bắc Kinh muốn duy trì điều này. Sự bất ổn dọc đường biên giới kéo dài 880 dặm giữa Trung Quốc và Triều Tiên sẽ chỉ tạo ra sự nhiễu loạn mà chính quyền nước này chẳng hề mong muốn, thậm chí còn phức tạp hơn là thế lưỡng nan do việc Bình Nhưỡng sở hữu vũ khí hạt nhân hiện nay gây ra.
Đường giới tuyến thứ hai là vấn đề thể chế hai miền Triều Tiên và quan hệ của nước này với Mỹ. Bình Nhưỡng luôn đe dọa sẽ thống nhất bán đảo Triều Tiên bằng vũ lực, và điều này đã kích động thành lập liên minh chiến lược giữa Mỹ và Hàn Quốc. Để đối phó với sức mạnh áp đảo của Mỹ, Triều Tiên đã phát triển vũ khí hạt nhân và đang nhanh chóng nâng cấp các phương tiện, từ tên lửa tầm xa trên mặt đất đến tàu ngầm mang tên lửa.
National Interest cho biết GDP của Triều Tiên chỉ bằng khoảng ¼ của Ethiopia. Thậm chí vào lúc nước này thuận lợi nhất, chính phủ vẫn phải vật lộn trong việc nuôi sống người dân. Việc ở bên cạnh người hàng xóm Hàn Quốc giàu có và một đất nước Trung Quốc ngày càng thịnh vượng khiến người dân Triều Tiên ngày càng nhận thức sâu sắc về sự chênh lệch trong mức sống của họ với các láng giềng.
Đây không phải là tình huống mới mẻ gì và đã nhiều lần người ta đã tiên đoán về sự biến của chế độ ở Triều Tiên. Nếu chính quyền Triều Tiên thực sự mất kiểm soát, một số hình thức can thiệp quân sự khác sẽ là điều không thể tránh khỏi, National Interest khẳng định. Không một thế lực nào trong khu vực chịu ngồi yên chờ đến lúc vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng được sử dụng, và cũng không ai thực sự biết rằng nước này sở hữu bao nhiêu vũ khí hạt nhân.
Những bộ phận vũ trang còn sót lại của chế độ có thể sẽ cố gắng giành quyền kiểm soát vũ khí hạt nhân để đạt được sự nhượng bộ từ cộng đồng quốc tế. Sự bất ổn có thể khiến hàng triệu người ở đất nước 25,1 triệu dân này phải bỏ chạy sang Trung Quốc hoặc Hàn Quốc. Và đây là điều mà không nước nào mong muốn.
Theo National Interest, trong trường hợp Triều Tiên xảy ra biến cố, việc thiếu một chính phủ trung ương, dư thừa vũ khí và thiếu lương thực kết hợp lại có thể tạo ra một thảm kịch. Có thể Triều Tiên sẽ bị can thiệp quân sự vào khu vực biên giới để kiểm soát dòng người tị nạn và cung cấp viện trợ, và điều này sẽ tạo ra sự can thiệp sâu hơn nhằm kiểm soát vũ khí hạt nhân và tiến hành các hoạt động hỗ trợ an ninh trên toàn quốc.
National Interest nhận định trong trường hợp chính quyền Triều Tiên mất kiểm soát, Trung Quốc chắc chắn sẽ can thiệp quân sự vào nước này. Đồng thời, Trung Quốc cũng đã liên tục khẳng định rằng việc quân đội Mỹ tiến vào lãnh thổ Triều Tiên là không thể chấp nhận được. Sự thực là Hàn Quốc có thể không sở hữu quân đội đủ lớn để giải quyết tất cả các tình huống bất ngờ. Trong trường hợp đó, việc Mỹ triển khai sức mạnh là điều cần thiết, National Interest lập luận.
Trên thực tế, Trung Quốc cũng đã can thiệp vào chiến tranh Triều Tiên kể từ năm 1950, khi Mỹ và Hàn Quốc vượt sông Áp Lục. Trong trường hợp Triều Tiên sụp đổ, trừ khi Mỹ và Trung Quốc có thỏa thuận trước, còn không đối đầu quân sự chắc chắn sẽ diễn ra, tạp chí Mỹ dự báo.
Vậy cuộc xung đột tiềm tàng giữa hai nước sẽ diễn ra như thế nào? Mỹ sẽ đưa lực lượng vào Đông Á, còn Trung Quốc sẽ cố gắng để ngăn chặn Mỹ. Viễn cảnh này sẽ phát huy những điểm mạnh mà cả hai phía đã phát triển trong suốt thập kỷ vừa qua, một bên là quân đội Mỹ tăng cường khả năng xâm nhập, còn một bên là quân đội Trung Quốc củng cố khả năng chống tiếp cận.
Về phía Trung Quốc, quân đội nước này sẽ cố gắng đóng cánh cửa vào Đông Á, trong khi tiến vào Triều Tiên. Các tên lửa đạn đạo chống tàu như DF-21D sẽ cố gắng giữ các đội tác chiến tàu sân bay của Mỹ cách xa đại lục hàng nghìn dặm, đủ để ngăn chặn không quân hải quân của Mỹ thực hiện các nhiệm vụ tiếp dầu trên không. Các tên lửa tầm trung như DF-26 “Guam Express” sẽ tấn công các căn cứ không quân và hải quân ở đảo Guam, tấn công căn cứ không quân Andersen và các cơ sở hải quân của Mỹ.
Thật không may theo National Interest, Trung Quốc cũng có thể tấn công các cơ sở quân sự của Mỹ ở Nhật Bản, đặc biệt là những căn cứ trên đảo Okinawa, căn cứ hải quân ở Sasebo, tàu sân bay và các tàu mặt nước ở căn cứ hải quân Yokosuka và căn cứ không quân Misawa.
Điều này chắc chắn sẽ gây ra thương vong về cả quân sự lẫn dân sự cho Nhật Bản và kích động Nhật Bản tham chiến. Các tên lửa đạn đạo, tên lửa hành trình tầm trung và tầm ngắn, cùng máy bay chiến thuật của Trung Quốc sẽ tiến hành các cuộc tấn công vào các mục tiêu của Mỹ và Nhật Bản.
Trong khi đó, Mỹ sẽ cố gắng để huy động chuỗi căn cứ quân sự của mình vào chiến dịch quân sự ở bán đảo Triều Tiên, đồng thời phản công lại quân đội Trung Quốc và chạy đua với quân đội Trung Quốc tiến vào Triều Tiên. Đây sẽ là một nhiệm vụ khó khăn.
National Interest đánh giá, hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD ở đảo Guam sẽ giúp bảo vệ hòn đảo này khỏi các tên lửa đạn đạo và khẩu đội PAC-2 và PAC-3 sẽ giúp bảo vệ các căn cứ, các thành phố và các mục tiêu kinh tế trước tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo. Quân đội Mỹ và Hàn Quốc sẽ tiến sang Triều Tiên và thực hiện các cuộc đổ bộ vào bờ biển nước này. Do sự đối phó trên không và trên biển của Triều Tiên chẳng đáng kể gì nên quân đội Trung Quốc sẽ phải hành động để ngăn chặn cuộc đổ bộ của liên quân Mỹ-Hàn.
Máy bay tàng hình không người lái X-47B của Mỹ được xem là loại vũ khí đắc lực trong các cuộc chiến hiện đại
Khía cạnh nguy hiểm nhất của cuộc xung đột Trung- Mỹ sẽ là các cuộc tấn công thông thường của Mỹ vào Trung Quốc đại lục. Giới quân sự cho rằng các cuộc tấn công này sẽ là cần thiết để chấm dứt mối đe dọa tên lửa đạn đạo và cho phép quân Mỹ tự do hành động hơn. Mặt khác, điều này sẽ kích động dư luận Trung Quốc, khiến lãnh đạo nước này khó xử, do đó thỏa thuận ngừng bắn càng khó đạt được.
Tóm lại, National Interest cho rằng một cuộc chiến giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ rất khó tưởng tượng. Đó sẽ là một cuộc chiến nguy hiểm và khiến nhiều người thiệt mạng, và thậm chí có thể xảy ra nguy cơ sử dụng cả vũ khí hạt nhân. Do đó hai nước cần đạt được thỏa thuận trong trường hợp Triều Tiên mất kiểm soát. Một khi điều này xảy ra, những sự kiện sẽ diễn biến rất nhanh chóng. Trừ khi Mỹ và Trung Quốc có thể đưa ra một khuôn khổ hợp tác ngay từ lúc này, còn không hai nước chắc chắn sẽ diễn ra xung đột quân sự.
Đặng Phương Thảo
Theo Viettimes.vn